رُز داک مرجع دانلود تحقیقات علمی و پژوهشی معتبر

رُز داک مرجع دانلود تحقیقات علمی و پژوهشی معتبر

به فروشگاه ما خوش آمديد.

بررسی موزه ملی ایران

بررسی موزه ملی ایران
اولین موزه ملی ایران ، سال 1925 شمسی در یكی از اتاق های بزرگ عمارت قدیم وزارت معارف تأسیس شد
دسته: هنر و گرافیک
بازديد: 40 بار
فرمت فايل: doc
حجم فايل: 2466 کیلوبایت
تعداد صفحات فايل: 39

قيمت فايل: 19,500 تومان
پس از پرداخت، لينک دانلود فايل براي شما نشان داده مي شود.

پرداخت و دانلود

مقدمه

اولین موزه ملی ایران در یك اتاق برپا شد

اولین موزه ملی ایران ، سال 1925 شمسی در یكی از اتاق های بزرگ عمارت قدیم وزارت معارف تأسیس شد.

این موزه در اتاقی در قسمت شمالی بنای مدرسه دارالفنون سابق در ضلع غربی خیابان ناصرخسرو به دست مرحوم مرتضی خان مرتضایی ممتازالملك تأسس شد.

این موزه دارای جزوه نظامنامه و كاتالوگ نیز بوده است كه هم اكنون نسخه هایی از آن در انبار موزه ایران باستان نگهداری می شود.

در مقدمه این نظامنامه چنین آمده است : «در این اوقات، وزارت معارف با حسن توجهات خاصه و مجاهدات مبذوله حضرت آقای ممتازالملك وزیر معارف و اوقاف و صنایع و مستظرفه ،‌به تأسیس یك چنین اساس تاریخی كه در آتیه خدمات مهمه مملكت ایران است به اسم بام موزه ملی افتتاح كرده است و منتظر است عموم افراد ملت ایران از طبقات اشراف و تجار و صنعتگران وظیفه ملی خویش قیام نموده، مساعدت مخصوص در این بنای تاریخی مبذول بدارند. تا رفته رفته مملكت ایران هم مانند ممالك متمدنه دارای موزه حقیقی شده ، مجموعه ای از آثار تاریخی و نمونه ای از صنایع یدی فرزندان خود داشته باشد…»

براساس آنچه در نظامنامه و كاتالوگ آمده است این موزه شامل 270 شیء بوده كه از این تعداد 15 پارچه اشیاء عتیقه مفرقی ، 158 قطعه كاشی و سفال و شیشه عتیقه ، 9 سكه ، 54 سلاح قدیم و تفنگ ، زره و كلاهخود ، 7 مهره و استخوان و سنگ قدیمی ، یك مجسمه گچی ، 5 در و تخته و چوب منبت عتیقه ، 8 مرقع و تصویر و 13 نوع منسوجات بوده است.

تعدادی از این اشیاء در حال حاضر جزو آثار موزة ایران باستان محسوب می شود.

مرتضی خان ممتاز الملك ، پسر سوم حاجی میرزا جبار ناظم المهام . در ابتدا از غلام بچگان اندرون ناصرالدین شاه بود كه بعدها وارد وزارت خارجه شد و در مأموریت های زیادی به خارج رفت. او در سال 1334 در كابینة وثوق وزیر فرهنگ و اوقاف شد تأسیس موزه ملی ایران یكی از مظاهر تمدن غرب و در واقع یكی از مؤسساتی بود كه براساس نظام تمدنی غرب در ایران شكل گرفت.

در سال 1304 شمسی ، این موزه در زمان رضا خان و بعد از خرید ساختمانهای عمارت مسعودیه برای وزارت معارف ،‌از محل خود به تالار آینه عمارت مسعودیه منتقل شد.

بعد از گسترش حفاری ها و كشف اشیای تازه ، روز به روز بر حجم آثار موزه ملی افزوده شد تا جایی كه فكر ساختن موزه و ساختمانی بزرگ برای آن توسط علی اصغر حكمت جامه عمل پوشید و بخشی از اراضی میدان مشق سابق برای ساخت آن در اختیار وزارت معارف قرار گرفت و طرح نقشه بنای موزه به كارشناسان فرانسوی واگذار شد.

آندره گدار باستان شناس فرانسوی ، نقشه موزه را در سال 1313 تحویل داد و عملیات ساختمانی از همان سال آغاز شد. در سال 1315 آثار و اشیای موزه ملی یا معارف از محل ساختمان مسعودیه به ساختمان كنونی منتقل شد.

تاریخچه

    سر در باغ ملی عمارتی است ساخته شده بسال 1340  هجری قمری.این عمارت بر سكوی عمارت دیگری در همین مكان و با شمایلی نه چندان بی شبا هت با بنای اولیه ساخته شد.درشمال عمارت سردر باغ ملی میدانی بوده كه تمرینات نظامی قشون ،در عهد قاجار در آن انجام می پذیرفته ،وبه نام میدان مشق معروف بوده است.

میدان مشق حد فاصل بین خیابانهایی بوده كه امروزه با نامهای خیابان سرهنگ سخایی درشمال ،خیابان امام خمینی در جنوب ،خیابان سی تیردرغرب و خیابان فردوسی درشرق داشته نامیده می شود.

میدان مشق از میادین عهد فتحعلیشاه قاجار می باشد ودر آن دوره تنها بنای موجود درآن، ساختمان قزاقخانه در شمال آن بوده است. در،ورودی ضلع جنوبی این میدان بنای سر دری وجود داشته كه پس از تغییر كاربری میدان از محل تمرینات نظامی به باغ ملی،كه درعهد سردار سپهی رضا خان اتفاق افتاد،عمارت سر درقبلی،مشخص گردد كه این عمارت قبلی تخریب ودر جای آن عمارت فعلی بنا گردید. بر اساس تصاویر بر جای مانده از عمارت مشابهت زیادی با عمارت تخریب شده قبلی دارد.

میدان باغ ملی بعد ها با ساخته شدن عمارت های دولتی در آن رفته رفته موجودیت باغ مانند خود را از دست دادو با ساخته شدن ساختمانهای شهربانی كل كشور، ساختمان موزه ایران باستان،ساختمان شركت نفت ایران و انگلیس ،ساختمان وزارت خارجه و كتابخانه ملی در آن بصورت مركز ساختمانهای اداری درآمد و ازآن میان تنها عمارت سردر باقی ماند ونام آن سینه به سینه با نام باغ ملی تداوم یافت.

بر دروازه های عمارت سر در باغ ملی یك سال پس از اتمام بنا، درهایی نصب گردید كه بسیار با شكوه و زیبا بودند و خوشبختانه با گذشت زمان و بی مهری آن، هنوز هرچند با پذیرش آسیب اما درها پای برجای مانده ا ند.


معرفی بنا:[1]

در یك نگاه اجمالی به سر در باغ ملی یا سر در میدان مشق كه اكنون بر پای مانده است با عكسی كه از سر در میدان مشق زمان قاجاریه كه یكسره ویران گردیده است، در می یابیم چه اندازه معماری و دیگر ویژگیهای این دو بنا به یكدیگر نزدیك است.

گونه طاق هلالی بزرگ میانی،مواد و مصالح ساختمانی ازاره های سنگی،كاشیكاری و حتی نقوش آنها،شباهت این دو بنا را كه اولی برپای و دومی به كلی از بین رفته است، نزدیك و نزدیك تر می كند.

نمای بیرونی سر در میدان مشق، یعنی آن سو كه به سمت خیابان سپه (امام خمینی) است از سه دروازه، هشت ستون كه دو به دو نزدیك یكدیگر و در دو سوی طاقها قرار دارند شكل گرفته شده است. نمای درونی یعنی سویی كه رو به ساختمان (بریگارد قزاق) زمان قاجار دارد، نیز با تفاوتی چند یعنی بدون ستونها، همین گونه می باشد.

طاقها درهر سه دروازه هلالی است. بر بالای طاق میانی كه بر دروازه بزرگ و اصلی است یك اشكوب متشكل از اطاقی مستطیل شكل با پنجره هایی چند با طاقهایی هلالی و سقفی شیروانی ساخته شده است. از این اطاق به عنوان نقاره خانه استفاده می شده است.

با اینكه عناصر معماری این دروازه همگون نیست و متفاوت می نمایاند، اما در مجموع بسیار دلنشین می باشد. در بنای سر در باغ ملی از تركیب آجر،سنگ،كاشی،چوب وفلز بهره گرفته شده است. معمولا در بناهایی كه عناصر معماری متفاوت به كار رفته، تركیبی ناهمگون به وجود آمده است، مانند تئاتر شهر، اما در بنای سر در باغ ملی چنان این تركیب مناسب است كه بنا منسجم و شكیل و یكپارچه به چشم می آید.

پهنای دروازه باغ ملی از شرق به غرب كمی كمتر از 27 متر است. این پهنا در سالیان پیش، بیش از اینها بوده، چه برپایه یك عكس قدیمی در دو پهلوی دروازه های كوچك دو اطاق برابر ومتقارن نیز بوده است كه آنها را ویران كرده اند.امروز به جای اطاق شرقی،ساختمان زیبای پست و به جای اطاق غربی، ساختمان وزارت امور خارجه قرار داردكه كاملا به دو سوی دروازه ها چسبیده اند.

شالوده از كف خیابان سنگی است. بدین گونه كه پایه ستونهاو پایه طاقهای هلالی بر سنگ گذاشته شده است. در گذشته نیز كف خیابان سنگفرش بوده است اما امروز كه خیابان های منتهی به آن آسفالته است، بخشهایی از پی سنگی این دروازه زیر آسفالت مدفون است.

در این بررسی اجمالی دروازه میدان مشق ازسه دیدگاه مورد نظر قرار گرفته است:

1ـ نمای بیرونی ودرهای آن.

2ـ نمای درونی.

3ـ اشكوبی كه روی طاق بزرگ ساخته شده است.

نمای  بیرونی و درها:

هشت ستون دو به دو كنار یكدیگر قرار گرفته اند و در طرفین هر طاق بر پای شده ا ند. هر ستون روی پایه ای سنگی جداگا نه به صورتی استوار است كه یك ستون جلو وستون نزدیك به آن به اندازه پایه ستون عقب‌تر است. كه اینگونه كاربرد با سایه روشن های روز ونور، جلوه ویژه ای به بنا می بخشد. ستونها گرد و آجری هستند. سر ستونها نیز ازآجرهای قالبی به شكل برگ كنگر می باشند. كه این خود نمونه ای است یگانه. قاب كاشی كاری بالای طاق بزرگ از دو نقش شیر خورشید وایران به گونه ای قرینه تزیین شده است.

در سمت راست آن ً بسم الله الرحمن الرحیم ً و در سمت چپ آن ً نصر من الله و فتح القریب آ مده است. در وسط این دو، كه درست میان طاق است به گونه برجسته ً فی سنه 1340 ً آمده است. قابهای كاشی كاری بالای طاقهای كوچك نیز قرینه وشامل 21 گلوله توپ می باشد. جابجا بین این نقوش قرینه، نقوش دیگری چون رودخانه، پلنگ،خانه، وخانه روستایی آمده كه بی گمان    از كاشی كاری دروازه قدیمی میدان مشق كه ویران شده گرفته شده است. با این گونه بیشتر این كاشی ها، به ویژه كاشی های پرچم ایران، گلوله های توپ و مسلسل های  ماكزیم كار حاج حسین كاشی كار است.

بین این كاشی كاری ها و سر ستونها و قرینه ها كه خود به گونه بسیار زیبایی از سنگ ساخته شده اند اشعاری از مرحوم ندیم الملك آمده كه دنباله آن تا نما ی درونی دروازه میدان مشق كشیده شده است.

درها:

تمامی شش لنگه در این دروازه همچنین سه قاب نیم دایره بالایی آنها به گونه  ریخته گری در “ قورخانه” ساخته و پرداخته شده است.

در میان نیم دایره طاق بزرگ، تندیسی از رضا شاه بوده كه در جریان انقلاب اسلامی آن را به زیر افكنده اند. كه بنا به گفته ای چند، اكنون در حیاط بانك روبروی این سر در مدفون می باشد. زیر این تندیس در قوس بالای این نیم دایره آمده بود:“ زنده و جاوید باد نام پهلوی ـ عمل محمد علی كرمانی ” و زیر آن آمده است: “ حسب الامر یگانه قائد جیش اسلام و یكتا منجی كشور باستانی … حضرت اشرف اعظم آقای رضاخان … در قورخانه به دستور و مراقبت خسرو خان سردار اعتماد رئیس كل قورخانه ساخته زینت بخش بنایی تاریخی گردید(1341 هجری قمری).

درها از نقوش شیر تجریدی ونقش شبیه اژدها یا نقش پرنده خیالی “هما” ساخته پر‌داخته شده است. همچنین در وسط هر لنگه در نقش شیر وخورشید بوده است. كه اكنون بر جای نیست. درهای طاق‌های كوچك‌ نیز كم وبیش همینگونه ساخت و پرداخت دارند، اما با مقیاسی كوچكتر و طبعاً نقوشی كمتر.

شناسایی فنی و روش ساخت درها:

عمارت سر در باغ ملی متشكل از سه دروازه است كه در آن دروازه میانی بزرگتر ودروازه‌ای جانبی كه بصورت قرینه در دو سمت دروازه بزدگ قرار گرفته اند از ابعاد كوچكتری برخوردار می باشند. بر هركدام از دروازها دو لنگه در ودر بالای هر دو لنگه، یك قاب هلالی شكل نصب شده است. قاب هلالی دروازه‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌میانی در قوس فوقانی، دارای كتیبه‌‌‌‌‌هایی به خط نستعلیق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد كه درآن تاریخ ساخت در‌‌‌ها درج گردیده شده. براساس تاریخ مندرج در كتیبة فوق ، درها به تاریخ1341 هجری قمری(1299 شمسی) در محل گورخانه تهران ساخته وزینت بخش این بنای تاریخی گردیده است.

علی رغم آنكه درنگاه اول بنظر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد كه جنس درها از چوب هستند، اما در واقع امر درها تماماً از جنس فلز بوده و در هیچ قسمت آن چوب بكار نرفته است. این حالت چوب نمایی درها شاید بیشتر به لحاظ نوع تزیین و روش بكار رفته در ابزار زنی زه‌‌‌ های فلزی بكار رفته درآن بمنظور تزیین می باشد.

درها تماماً از دو جنس فلز آهن وآلیاژ برنج ساخته شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. در ساخت درها ابتدا كلاف اصلی، از جنس فولاد “ مشخصاً ریلهای راه‌‌‌‌‌آهن دوره قاجار “ تهیه و با استفاده ار روش پرچ وبستهای رابط گونیا شكل به یكدیگر اتصال داده شده‌اند.

با توجه به ابعاد بزدگ درها و طبیعتاً وزن فوق العاده زیاد آنها موضوع استحكام كلاف اصلی ونحوه شبكه‌بندی توزیع نیرو در آنها از اهمیت زیادی برخوردار بوده است. این كلاف و شبكه آهنی درون آن می بایست توان و مقاومت لازم را برای درها ایجاد نمایند تا اضافه بر اینكه در هنگام باز وبسته شدن و ورود نیروی اینرسی بر آنها سینه نداده و مشكلی ایجاد نگردد، و همچنین در برابر دوئیدگی و خارج شدن از گونیا مقاومت لازم راداشته باشد.  لذا به این منظور شبكه‌بندی داخل كلاف اصلی در درهای كوچك به گونه ای و در درهای بزرگ به گونه‌ای دیگر آرایش شده است. اما آنچه قطعی است اینكه آرایش شبكه با مطالعه مصالح و با در نظر گرفتن نكات فنی و محاسبه تقسیم اصولی نیروهای وزن اینرسی به محیط كلاف اصلی درها، طراخی شده است. شبكه درون كلاف با استفاده از آهن چهارسو در اندازه 20*20 و20*40 وبا روش پرچ به بدنه انجام پذیرفته است.

سطح درها با استفاده از ورق آهن پوشیده شده است. در، درهای كوچك ونمای جنوبی درهای بزرگ  ورق آهن از ضخامت 2 میلیمتر و اما در نمای شمالی دروازه بزرگ از ورق با ضخامت 6 میلیمتر استفاده شده است. ورقها نیز تا استفاده از پرچ دو طرفه به یكدیگر و بر كلاف در،  اتصال پیدا كرده‌اند. اتصال مستحكم ورقها وفاصله حدوداً 8 سانتیمتری بین دو ورق حالت خرپا در درها ایجاد كرده وكمك مؤثری در ایستایی و همچنین ممانعت ازسینه زدن آنها نموده است. چفت و بست درها نیز ازآهن چهارسو با ضخامت 20*50 ساخته و در پشت درها نصب گردیده است. چفت، در درهای كوچك به صورت عمودی و با روش كشوی و چرخ دنده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای ساخته شده كه درقسمت فو قانی به صورت شاخی بر ضلع فوقانی كلاف حامل در قفل می‌گردیده است.

اما در حال حاضر هیچكدام از در‌ها زائدة نگهدار چفت در قسمت فوقانی وجود ندارد و به نظر می‌‌ رسد كه سازنده از نصب آ‌‌‌نها صرفنظر كرده است. یكی از مهمترین و دشوارترین مراحل فنی ساخت پاشنه‌ درهاو نصب درها بر آنها بوده است. وزن بسیار زیاد درها و لنگر زیاد آنها در زمان باز و بسته شدن، ساخت لولا و پاشنه پاگرد درها را كه بتوانند ضمن تحمل بار زیاد به راحتی بر روی پاشنه بچرخد و باز و بسته شو‌‌‌‌ند بسیار دشوار می‌‌‌  نموده است.

لولابندی درها بااستفاده از روش پاشنه، پاگرد در پایین و كام و زبانه درقسمت بالای درها انجام پذیرفته است. به این منظور ابتدا منتهی علیه اضلاع طرفین كلاف چهارچوب اصلی در كه از نوع ریل آهن 100 میلیمتر ضخامت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد را با روش چكش‌‌‌‌‌‌‌كاری گرم به صورت مخروطی شكل درآورده‌‌‌‌اند‌‌‌‌ و در قسمت فوقانی زائده‌‌‌ای زبانه شكل ازجنس برنج با ضخامت قطر6 سانتیمتر ساخته و الحاق شده است.

به منظور پاشنه از چدن استفاده شده است. این قطعه چدن در درهای كوچك دارای ابعادی در حدود 10*10 سانتیمتر و در در بزرگ 30*30*10 سانتیمتر انتخاب شده است. برای جلوگیری از نشست پاشنه در خاك و همچنین چرخ آن در زمان باز و بسته شدن درها پاشنه‌‌‌ها در پاگرد سنگی جاگذاری شده است و سپس سنگ مذكور به وسیله ملات به زمین اتصال یافته است.

قيمت فايل: 19,500 تومان
پس از پرداخت، لينک دانلود فايل براي شما نشان داده مي شود.

پرداخت و دانلود

نظرات کاربران در مورد اين کالا
تا کنون هیچ نظری درباره این کالا ثبت نگردیده است.
ارسال نظر